De onvermijdelijke verschuiving van Big Tech naar Open Source

12 juni 2025 in
Henricus Mols

Samenvatting: 

Dit artikel onderzoekt de cruciale noodzaak voor regio's zoals Europa en Zuidoost-Azië om over te stappen van afhankelijkheid van Big Tech en propriëtaire software naar open-source technologieën. Het bespreekt de risico's die gepaard gaan met datasovereiniteit en de implicaties van controle door buitenlandse overheidsinstanties zoals de NSA. Het artikel belicht voorbeelden uit Nederland en India en onderzoekt de rol van propriëtaire generatieve AI-tools bij het verergeren van deze problemen. Daarnaast presenteert het organisaties zoals OS-SCi, Apell, Dosba en Eerlijkdigitaalonderwijs als sleutelspelers bij het mitigeren van deze uitdagingen en geeft het advies aan gebruikers van propriëtaire technologieën om hun data te beschermen.

Inleiding: 

De dominantie van Big Tech en propriëtaire software op de wereldmarkt heeft aanleiding gegeven tot aanzienlijke zorgen over datasovereiniteit en technologische autonomie. Regio's zoals Europa en Zuidoost-Azië erkennen steeds meer de noodzaak om over te stappen naar open-source technologieën om de controle over hun data en digitale infrastructuur terug te winnen. Dit artikel betoogt dat een dergelijke overgang essentieel is voor het waarborgen van datasovereiniteit, het mitigeren van risico's verbonden aan buitenlandse surveillance en het bevorderen van innovatie.

Datasovereiniteit en de risico's van buitenlandse controle: 

Datasovereiniteit verwijst naar het concept dat data onderhevig is aan de wetten en bestuursstructuren van het land waarin het verzameld wordt. De afhankelijkheid van propriëtaire software en Big Tech-bedrijven, waarvan veel gevestigd zijn in de Verenigde Staten, brengt aanzienlijke risico's met zich mee voor datasovereiniteit. Overheidsinstanties zoals de NSA hebben de mogelijkheid om toegang te krijgen tot en controle uit te oefenen over data die door deze bedrijven is opgeslagen, wat mogelijk inbreuk maakt op de privacy en veiligheid van andere naties.

Bijvoorbeeld, Nederland heeft te maken met kwesties met betrekking tot dataprivacy en de invloed van buitenlandse techreuzen. De Nederlandse overheid heeft zorgen geuit over de mogelijkheid van buitenlandse surveillance en de noodzaak om gevoelige informatie te beschermen. Op dezelfde manier heeft India gewerkt aan het bevorderen van open-source technologieën om de afhankelijkheid van buitenlandse software te verminderen en de datasovereiniteit te versterken.

Propriëtaire generatieve AI-tools en de noodzaak van open-source alternatieven:

Propriëtaire generatieve AI-tools zoals ChatGPT, Llama en Gemini hebben het landschap van datasovereiniteit verder gecompliceerd. Deze tools, ontwikkeld door Big Tech-bedrijven, vereisen vaak enorme hoeveelheden data om effectief te functioneren, wat zorgen oproept over dataprivacy en controle. Het gebruik van deze tools kan de risico's verbonden aan buitenlandse surveillance en data-inbreuk verergeren.

In tegenstelling hiertoe bieden open-source alternatieven zoals Mistral een transparantere en controleerbaardere aanpak voor AI-ontwikkeling. Mistral, als open-source project, staat grotere aanpasbaarheid en controle over data toe, waardoor de risico's verbonden aan propriëtaire tools worden verminderd. Door het aannemen van open-source AI-technologieën kunnen regio's ervoor zorgen dat hun data binnen hun rechtsgebied blijft en onderhevig is aan hun wetten en regelgeving.

De rol van organisaties bij het mitigeren van de uitdagingen: 

Organisaties zoals OS-SCi, Apell, Dosba en Eerlijkdigitaalonderwijs spelen een cruciale rol bij het bevorderen van open-source technologieën en het mitigeren van de uitdagingen verbonden aan propriëtaire software. OS-SCi richt zich bijvoorbeeld op open-source onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, waardoor data en tools toegankelijk en controleerbaar zijn voor de FOSS-gemeenschap. Apell werkt aan het bevorderen van open-source software in Europa, waardoor een cultuur van transparantie en samenwerking wordt gestimuleerd. Dosba en Eerlijkdigitaalonderwijs pleiten op soortgelijke wijze voor het gebruik van open-source technologieën in verschillende sectoren, waarbij het belang van datasovereiniteit en technologische autonomie wordt benadrukt.

Advies voor gebruikers van propriëtaire technologieën: 

Voor gebruikers van propriëtaire technologieën kan de overgang naar open-source alternatieven een complex proces zijn. Er zijn echter verschillende stappen die genomen kunnen worden om data te beschermen tegen buitenlandse inbreuk:

Evalueer open-source alternatieven: Identificeer open-source alternatieven voor propriëtaire software en tools. Veel open-source projecten bieden vergelijkbare functionaliteit en kunnen worden aangepast aan specifieke behoeften.

Data-lokalisatie: Zorg ervoor dat data wordt opgeslagen en verwerkt binnen de rechtsgebied van het land van de gebruiker. Dit kan helpen om de risico's verbonden aan buitenlandse surveillance en data-inbreuk te mitigeren.

Samenwerken met open-source gemeenschappen: Ga in gesprek met open-source gemeenschappen en organisaties om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen en beste praktijken in open-source technologieën.

Pleiten voor beleidsveranderingen: Steun beleidsmaatregelen en regelgeving die het gebruik van open-source technologieën bevorderen en datasovereiniteit beschermen. Dit kan onder andere het pleiten voor overheidsfinanciering voor open-source projecten en het bevorderen van open-source onderwijs- en trainingsprogramma's omvatten.

Conclusie: 

De overgang van Big Tech en propriëtaire software naar open-source technologieën is essentieel voor het waarborgen van datasovereiniteit en technologische autonomie. Regio's zoals Europa en Zuidoost-Azië moeten de adoptie van open-source oplossingen prioriteren om de risico's verbonden aan buitenlandse surveillance en data-inbreuk te mitigeren. Organisaties zoals OS-SCi, Apell, Dosba en Eerlijkdigitaalonderwijs spelen een cruciale rol bij het bevorderen van open-source technologieën en het stimuleren van een cultuur van transparantie en samenwerking. Door over te stappen naar open-source alternatieven en te pleiten voor beleidsveranderingen, kunnen gebruikers van propriëtaire technologieën hun data beschermen en bijdragen aan een soevereinere en autonoom digitale toekomst.

Henricus Mols 12 juni 2025
Deel deze post
Labels
Archiveren